TANIMA TENFİZ DAVALARI
Günümüzde uluslararası ticaretin ve ilişkilerin son derece yoğun olması nedeni ile sınır ötesi hukuki ihtilaflar ile hukukun korunmasından yararlanılmasına ihtiyaç duyulmaya başlanmıştır. milletlerarası uyuşmazlıklar söz konusu olduğunda isteğin tahkim yolu ile gerçekleştirilmesi söz konusu olmaktadır. Bu durumda yabancı hakem kararlarının Türkiye’de sonuç ve hüküm doğurması ya da ilamlı icraya konu edebilmesi, tenfiz edilmesi ve tanınması mümkündür.
Tanıma tenfiz birbirinden farklı kavramlardır. Tanıma bir yabancı mahkeme ya da hakem kararının hekim hükmünün devletler tarafından kabul edilmesini ifade eder. Tenfiz kavramı ise yabancı mahkemelere ya da hakem kararlarına tenfiz işlemlerinin gerçekleştirildiği ülkelerde icra kabiliyetinin kazanılmasını ifade etmektedir.
Yabancı Mahkeme ve Hakem Kararlarının Tanınma Ve Tenfizi Usulü
Yabancı mahkeme ve hakem kararları verildiği ülkeye göre haiz olmalıdır. Haiz olduğu belirlendikten sonra kararın gerekli şartları tanıma ve tenfize engel değilse Türk mahkemelerinde tanınma ve tenfiz için dava açılmalıdır. Ayrı ayrı ele alınan tanıma ve tenfiz farklı şekilde değerlendirilir. Tanıma; New York Sözleşmesi, möhuk uyarınca farklı şekillerde gerçekleştirilir. Tenfiz ise belirli şartları sağlayan kararların tümü için uygulanabilir. Engel bir olayın olması durumunda ise hakimin takdir yetkisi doğrultusunda tenfiz talebinin reddedilmesi ya da kabul edilmesi mümkündür. Tenfiz talebinin kabulü durumunda karar, Türkiye’de icra edilebilir hale gelerek uygulamaya konulacaktır.